woensdag 30 maart 2016

gekleurd

 
 
 
 
De wereld rondom ons is een gigantisch kleurboek. Buiten 50 tinten grijs, hebben we nog honderden andere kleuren die ons omringen, inspireren, emotioneren en misschien wel vormen. Het prachtige is dat we allemaal de kleur groen kunnen zien, maar hoe we deze zien, beleven, interpreteren, is uniek voor iedereen. Ik zal nooit kunnen ervaren wat groen voor iemand anders betekent. We kijken allemaal naar hetzelfde grote kleurboek en zien allemaal iets anders.
We groeien op met verschillende brillen. Brillen waar we mee naar de wereld kijken. Verschillende ervaringen,... zorgen ervoor dat we deze brillen met ons mee dragen. En door elke bril zie je de wereld/het leven anders. De kleuren die we meedragen uit ons verleden, vormen mee de kleuren die we zien. Een palet van kleuren dat we kunnen mengen met wat reeds in ons zit. De manier waarop we met dingen omgaan, geeft ons de kans om deze kleuren te mengen tot unieke combinaties.
Maar dit gezegd zijnde, brengt het ons wel bij een ander probleem, want als we allemaal andere kleuren zien, of misschien allemaal een andere wereld zien, is wat we zien dan wel te betrouwen? Wat van dat alles is dan echt? En wat is en interpretatie of misleiding van onze geest?
Dingen die we allemaal anders ervaren, bestaan ze eigenlijk wel, of zijn ze slechts een projectie van onze verinnerlijking?
Of als alles effectief bestaat, maar we zien er allemaal een andere kleur, wat is dan echt?
We staan zo verschillend in het leven in een wereld die non stop veranderd. We dragen dingen mee die ons visies geven op de realiteit. En onze visies kunnen zo ver uit één liggen, dat we soms precies allemaal in een andere realiteit zitten. Terwijl we allemaal geconfronteerd worden met wat voor ons ligt, en moeten overeen komen met wat nu eigenlijk realiteit is.
In psychologie spreken we vaak van 'jouw waarheid' en gaan we ervan uit dat er verschillende waarheden mogelijk zijn. Want jouw versie kan wel verschillen van de ander zijn versie, dus we laten ieder in zijn waarheid en gaan ervanuit dat de consensus van de waarheden wel ergens in het midden zal liggen. Maar als het concept waarheid zo flexibel is, kunnen we dan nog wel van waarheid spreken? 
Descartes zocht de waarheid, de realiteit door alles wat hij wist af te breken tot het punt dat niets meer overbleef. Het enige waar hij zeker van was, was dat hij erover nadacht. "Je pense donc je suis..." klinkt alvast niet onbekend in de oren. Maar dit volgend, is het enige waar we zeker van kunnen zijn dat we zelf nadenken over onze waarheid, wat ons weer niets verteld over deze van een ander. Alleen wat wij ervaren, niet wat er al dan niet echt is, is iets waar we zeker van kunnen zijn.
Wanneer is een waarheid dan een waarheid?
Want als alles wat ik als waarheid interpreteer waarheid is, verliest het woord dan niet zijn waarde?
Als we elk in onze eigen realiteit mogen wonen en deze realiteit mogen noemen, verliest het woord dan niet zijn waarde? Vormen we dan geen individuele eilanden die uit elkaar staan en telkens verder gaan staan wanneer onze waarheden en realiteiten niet overeenkomen?
Hier ben ik alvast dankbaar voor de theorie van Nietzsche, waarin hij er ons op wijst dat de betekenis  van waarden en normen vaak slechts woorden zijn, afkomstig uit een verre taal. Woorden die van hun moment van oorsprong tot nu ver vervormd zijn in hun betekenis. Dus wat betekent het eigenlijk nog?
Wat betekent de waarde realiteit waar we zo'n belang aan hechten? Hoe ver gaat de nood tot een consensus over wat al dan niet is en kan zijn?
Als deze norm vervaagt, komen we dan dichter of verder van elkaar te staan? Is er dan meer ruimte tot groei en kunnen we in elkaar en door elkaar groeien, of gaan onze kleine eilanden nog verder uit elkaar drijven?
Of moeten we zoeken naar nieuwe consenten die meer plaats laten voor een individuele invulling?
Zijn het niet de verschillen in de consenten die ons inspireren? De vraag is alleen of we deze verschillen in elkaar kunnen accepteren.
Hoever mogen we eigenlijk verschillen om nog een mogelijke consensus over te laten?
Ik vergelijk het een beetje met kleurende kinderen. Ze zullen dezelfde tekening allemaal anders inkleuren, maar ze moeten wel kiezen uit hetzelfde palet kleurtjes. Het is een begrenzing van hun individuele realiteit.
Meestal zijn we het erover eens dat individualiteit begrenst moet zijn om te kunnen groeien en om te kunnen passen in een samenleven. Want hoe sterk onze individualiteit ook kan bloeien, we hebben als soort elkaar nu eenmaal nodig om te overleven. Dus moeten we ook voor elkaar zorgen, wat onze individualiteit begrenst.
Soms kan de grens ons ook de ondersteuning of zekerheid bieden die we nodig hebben om onze inspiratie te laten werken, zoals een kind dat pas vol overgave kan spelen als het weet dat mama aan de kant staat te waken. En soms moeten we juist de grenzen kunnen overschrijden om onze grootste kracht te laten zien. Maar daarmee beschadigen we misschien de realiteit van iemand anders. Daarmee vergeten we misschien om de kleuren van iemand anders te respecteren. Maar dat is dan weer het dilemma dat al eeuwen lang speelt en waar we eeuwig in zullen balanceren.
 
Belangrijk is, voor mij, dat we kunnen stilstaan bij de manier waarop we naar de wereld, naar situaties en realiteiten kijken. Dat we af en toe eens kunnen bedenken dat alles wat we ervaren, slechts een stukje van de gigantische realiteit zou kunnen zijn en dat deze misschien niet alles omvangend is voor wat er is. Dat, door een andere bril, dezelfde realiteit er toch heel anders uit kan zien. Niet dat wat wij zien minder waardig is of er niet mag zijn. Neen, maar dat wanneer we vastzitten, we misschien af en toe troost kunnen vinden in het gedacht dat wat we ervaren niet persé deterministisch is. Ook al kunnen we het niet onmiddelijk zien.
Het is net prachtig dat we allemaal met verschillende brillen rondlopen en misschien zelfs op verschillende momenten andere brillen opzetten. Laat ons vooral plaats laten voor de kleuren die we meedragen. Maar laat ons ook openstaan om ons kleurenpalet te verruimen, zeker wanneer het palet dat we hebben niet meer de voldoening kan geven die we zoeken.
Ergens in de wereld is er een andere kant. De wereld, het leven, de realiteit...Alles is continu in verandering. Niets staat stil. Hoe eng dat soms kan zijn, laat ons daar ook kracht uit putten. Kracht om nieuwe kleuren te ontdekken en onszelf te overtreffen. Een diepe zwarte put, kan ook een canvas zijn dat wacht op een nieuw kleurtje...  Een vergeetput en een wensput zien er vanbinnen hetzelfde uit. ;)